Ferrari - từ đời thực đến màn ảnh

Một lát cắt trong cuộc đời Ferrari

Xuyên suốt chiều dài lịch sử, Ferrari giờ đây là một trong những thương hiệu xe thể thao xa xỉ nổi tiếng nhất thế giới. Được biết đến như một biểu tượng của sự tinh tế, bóng bẩy, và với niềm đam mê tốc độ, hẳn thế mà nhân vật James Bond đã từng không ít lần cầm cương những “chú ngựa chồm" Ferrari băng trên các cung đường trong những thước phim 007. Những chiếc xe đua sắc đỏ bóng loáng ấy đủ hạ gục bất cứ tín đồ tốc độ nào nhờ vẻ đẹp cổ điển, và đó cũng là cách đạo diễn Michael Mann giới thiệu nhân vật Ferrari của mình trong một thước phim đen trắng gợi nhớ đến những bộ phim kinh điển theo chủ nghĩa hiện thực vào thập kỷ 1940 ở Ý.

Trong khung hình đen trắng đầy những dấu vết thời gian ấy là một Ferrari trẻ tuổi tận hưởng thú vui tốc độ trên chiếc xe đua của mình như thể không có ngày mai. Một chi tiết ít ai để ý đến, khoảnh khắc đầu tiên và duy nhất nhân vật Ferrari mỉm cười hạnh phúc trong phim là khi anh ta ngồi sau vô-lăng và bắt đầu rồ ga. Nhưng cũng như những thước phim không màu thời đó, hình ảnh này chỉ còn là quá khứ trong cuộc đời Ferrari. Cuốn phim tiểu sử mới nhất về Enzo, với nam diễn viên tài năng Adam Driver thủ vai chính, đã khắc họa chân dung cựu tay đua Enzo Ferrari ở một trong những giai đoạn khó khăn nhất của cuộc đời, khi Ferrari phải vật lộn để bảo vệ hãng xe giữa dòng xoáy phức tạp của một nước Ý thời hậu chiến.

Nếu phải so sánh, Adam Driver và Enzo Ferrari có vẻ ngoài rất khác nhau, và thậm chí cả chất giọng Ý được anh thể hiện trong phim cũng chẳng thể gợi lên một Ferrari trong những tấm ảnh tạp chí xưa cũ.

Dựa trên nội dung cuốn tiểu sử về cuộc đời Ferrari Enzo Ferrari: The Man and the Machine của tác giả Brock Yates, bộ phim đã cho thấy một hình ảnh khác của Ferrari. Đó không phải là một ông chủ hãng xe huyền thoại, mà là một con người với những xung đột cảm xúc phức tạp như bất cứ cá nhân bình thường nào khác. Những mất mát từ sự ra đi đột ngột của cậu con trai yêu quý, giải đua xe nổi tiếng nước Ý Mille Miglia sắp diễn ra, một gia đình bí mật với đứa con ngoài giá thú, và một người vợ đã cùng ông gây dựng công ty… tất cả gói gọn trong hơn 2 giờ đồng hồ của bộ phim. Dù với nhịp điệu chậm của phim tiểu sử, nhưng mạch phim kịch tính và những sự kiện tiếp diễn xoay quanh nhân vật này khiến người xem có cảm giác thực sự được chiêm nghiệm một lát cắt nhỏ trong cuộc đời ông, khi Ferrari đã trở thành một trong những “ông lớn” ở trường đua quốc tế. Rất nhiều tay đua đã thành danh cùng với những chiếc siêu xe màu đỏ biểu tượng do chính Ferrari chế tạo, nhưng ở thời điểm khi đua xe được coi là một “nghề chơi” đầy nguy hiểm, đội xe của Ferrari cũng phải đối mặt với nhiều tổn thất, thậm chí cả chết chóc. Cái Ferrari phải đối mặt không chỉ là việc bảo vệ tên tuổi thương hiệu xe của mình, đảm bảo những tay đua của ông trở về an toàn sau mỗi cuộc đua, mà còn là đời sống cá nhân đầy xung đột và bức bối.

Sau một Maurizio Gucci yếu đuối và nhiều cảm xúc trong House of Gucci, Driver lại trở thành một người Ý khác. Lần này, anh không còn hạnh phúc trong tình yêu, hiếm khi cười, và bình thản đối diện với hết khủng hoảng này đến bi kịch khác. Một nhà phê bình nhận định vai diễn “không cảm xúc” của Driver khiến người xem khó có thể kết nối với một nhân vật “kì quặc và nội tâm” như Ferrari. Nếu phải so sánh, Adam Driver và Enzo Ferrari có vẻ ngoài rất khác nhau, và thậm chí cả chất giọng Ý được anh thể hiện trong phim cũng chẳng thể gợi lên một Ferrari trong những tấm ảnh tạp chí xưa cũ. Nhưng Michael Mann có lý do của mình khi chọn Driver. Với dáng vẻ lạnh lùng, thẳng đuột, và một sự tập trung gần như tuyệt đối để bảo vệ những gì ông đang có, phiên bản Ferrari của Driver không ở đó để mưu cầu sự cảm thông ước lệ từ người xem. Driver khắc hoạ Ferrari thông qua những lời thoại ngắn gọn, một cuộc hội thoại bên nấm mồ đứa con trai đã mất, một đôi mắt long lanh khi xem vở Opera trong nhà hát, một tấm lưng bất động khi dõi chặt vào tivi để xem những đứa con tinh thần của mình băng băng trên đường đua. Đó, theo lời chính người con trai của Enzo Ferrari, đồng thời là Phó Chủ tịch của Ferrari hiện thời, chính là bức chân dung chân thực nhất có thể về cha ông.

Sự thật và hư cấu

Ferrari không phải là một bộ phim ồn ào, dù có dàn diễn viên tên tuổi của Hollywood như Adam Driver, Penélope Cruz (vai Laura, vợ của Ferrari) và Shailene Woodley (người tình và mẹ của con trai thứ hai của ông - Piero Ferrari). Ra mắt vào cuối năm 2023, bộ phim đến với người xem lần đầu tiên thông qua nền tảng phim trực tuyến và chỉ mới ra rạp vào tháng 3 năm nay. Trái với sự trầm lặng này, giới phê bình dành cho Ferrari những phản hồi đầy tích cực, cả về mặt hình ảnh và diễn xuất. “Một bộ phim tiểu sử hấp dẫn và phức tạp” - đúng như nhận định của một nhà phê bình. Dù có những ý kiến trái chiều về việc dùng diễn viên Mỹ để thủ vai một nhân vật người Ý ngoài đời chẳng nói được chút tiếng Anh nào, nhưng không thể phủ nhận tất cả những gì người xem có thể kỳ vọng về một bộ phim nói về Ferrari đều có thể được tìm thấy ở đây.

Trên cả một cuộc đời cá nhân phức tạp xoay quanh câu chuyện tình yêu, sự mất mát, những xung đột giữa truyền thông và thương hiệu gia đình, người xem đã có dịp cùng nhân vật bước vào những khoảnh khắc lịch sử của nước Ý. Những ngôi biệt thự ở vùng quê; một vở nhạc kịch opera; niềm đam mê với xe đua đến độ ám ảnh của người Ý; và những cái tên tay đua gắn với lịch sử hình thành và phát triển và hãng xe Ferrari như Eugenio Castellotti hay Luigi Musso và Peter Collins… Và, hơn tất cả, đó là những chiếc xe. Sau những thập kỷ cải tiến và biến đổi, hàng loạt dòng xe mới của Ferrari đã ra đời. Những đời xe cũ hơn, hoặc ở trong bảo tàng, hoặc trở thành “bảo vật” với các nhà sưu tập xe cổ. “Ferrari” đã không khiến người yêu xe thất vọng khi sử dụng một số xe thật trong phim, bên cạnh những “tác phẩm tái tạo” từ hiệu ứng quét laser lên những đời xe cũ từng làm nên tên tuổi thương hiệu này như Maserati 450S, Ferrari 315S và Ferrari 355S .

Trên cả một cuộc đời cá nhân phức tạp xoay quanh câu chuyện tình yêu, sự mất mát, những xung đột giữa truyền thông và thương hiệu gia đình, người xem đã có dịp cùng nhân vật bước vào những khoảnh khắc lịch sử của nước Ý.

Bản thân là một cựu tay đua , Enzo đã từng làm việc cho Alfa Romeo và thành lập đội đua Scuderia Ferrari vào năm 1929. Năm 1937, Scuderia Ferrari giải thể. Sau những bất đồng với giám đốc điều hành của Alfa Romeo, Enzo rời công ty vào năm 1939 và thành lập công ty riêng của mình, Auto-Avio Costruzioni nhằm sản xuất các bộ phận máy bay và máy công cụ cho chính phủ Mussolini trong Thế chiến thứ hai. Vào cuối năm 1939, Enzo được giao nhiệm vụ chế tạo hai chiếc xe đua cho Lotario Rangoni có tên Auto Avio Costruzioni 815. Năm 1947, Enzo bắt đầu sản xuất những chiếc xe mang tên chính mình. Đây cũng chính là thời điểm ông thành lập Ferrari S.p.A, tiền thân của thương hiệu Ferrari của hiện tại. Đắm chìm với những chiếc xe đua, Enzo Ferrari đã gợi liên tưởng đến hình ảnh một nhà chế tạo xe hơi từ những cảnh ông ngồi ăn trưa cùng các tay đua của mình, hay khi so sánh những chiếc xe đua của Anh và Ý. Với những người yêu thích môn thể thao tốc độ này, Ferrari có thể được coi như một bộ phim thể thao đúng nghĩa, nhưng với dân amateur, đây chắc chắn vẫn là một bộ phim đáng xem về một cuộc đời vừa bình thường vừa phi thường. Như bất cứ cuộc đời nào khác.

Được ví von như bộ phim tiểu sử chính xác nhất về Ferrari, bộ phim được chính người trong cuộc như Piero Ferrari (con trai của Ferrari và là người kế thừa di sản này khi Enzo qua đời) đánh giá cao. Với Piero, cha ông có niềm đam mê bất tận với những chiếc xe của mình và dành phần lớn thời gian trong nhà máy sản xuất xe. Trong một cảnh phim, Enzo diễn giải cách một bộ máy xe đua vận hành cho đứa con ngoài giá thú Piero: “Ta sẽ nói cho con một bí mật. Thứ gì cũng vậy, một khi vận hành tốt, tự khắc chúng sẽ trở nên đẹp trong mắt những người khác!” Và, đây cũng là triết lý gắn với nhân vật huyền thoại này, cả trong phim lẫn ngoài đời thực.