Rạp phim đang có xu hướng lớn hơn về quy mô. Tương lai của ẩm thực cũng sẽ đi theo con đường tương tự.
Điều này sẽ cho thấy một kỷ nguyên ẩm thực thú vị hơn chăng? Không hẳn. Những gì chúng ta có thể nhìn thấy nhiều hơn đang triệt tiêu hiệu ứng bắt chước nhau. Chắc chắn, Grill và Momofuku rất tuyệt, nhưng điều đó không có nghĩa là bản sao của các nhà hàng này cũng sẽ như vậy. Điều này sẽ giống như khi chúng ta nói rằng tất cả các bộ phim siêu anh hùng đều thú vị nhờ có nhân vật Người Sắt và Báo Đen.
Không hẳn là như vậy. Bộ phim Aquaman, Đế Vương Atlantis vẫn tồn tại sau tất cả. Dù đang sao chép nét thẩm mỹ của Grill, nhưng hầu hết các nhà hàng ở Hoa Kỳ sẽ không nắm bắt được vẻ mỹ cảm hay chất lượng của món ăn. Thay vào đó, bạn có thể chứng kiến thực đơn có giá cao hơn với đội ngũ nhân viên phục vụ không đủ kỹ năng để thao tác chế biến một con cá trong khi thực khách cảm thấy bối rối loay hoay trên ghế. Tại sao Grill sẽ tiếp tục được sao chép? Vì lý do tương tự, tất cả những phần tiếp theo của series phim hành động The Fast and Furious (Quá nhanh, quá nguy hiểm) cũng sẽ mang hiệu ứng như vậy. Và những người có tiền sẽ ngày càng trở nên quan trọng trong kỷ nguyên bom tấn.
Ngoài những trải nghiệm ẩm thực hấp dẫn, còn có nhiều yếu tố khác dẫn dắt mô hình kinh doanh mới này. Ở các thành phố lớn, chi phí vận hành một nhà hàng đang trở nên tốn kém. Năm 2017, Tom Colicchio, giám khảo chương trình ăn khách Top Chef, đã đóng cửa Craftbar sau 15 năm vận hành bởi mức phí thuê mặt bằng đã tăng lên 50%. Ở Los Angeles cũng chẳng khả quan hơn. Giá mỗi mét vuông bất động sản thương mại đã tăng vọt; ở một số vùng lân cận, chẳng hạn như khu phố Koreatown, chi phí mặt bằng đã tăng gấp đôi từ năm 2010 đến 2019. Đồng thời, tại nhiều khu vực đô thị lớn, mức lương tối thiểu cũng đã tăng lên. Thuốc giải độc hiệu quả nhất cho những xu hướng này là gì? Chắc hẳn đó sẽ là sức mạnh về số lượng.
“Tôi cho rằng, để sở hữu một nhà hàng, bạn phải có ba nhà hàng,” Kevin Boehm, đồng sở hữu Boka Restaurant Group, đơn vị chủ quản của một số nhà hàng tên tuổi ở Chicago, bao gồm Boka và Girl & The Goat, cho biết “Khi mở Boka, chúng tôi nhận thấy mình cần nhiều hơn một nhà hàng để biến nó thành một sự nghiệp kinh doanh khả thi”. ThinkFoodgroup, Momofuku và Major Food Group giúp tạo ra quy mô kinh tế cho hoạt động vận hành của các nhà hàng. Một điểm đặc trưng của khái niệm bom tấn hiện đại là khả năng nhượng quyền thương mại. Một bộ phim đơn lẻ là một phần của vũ trụ lớn hơn – có thể là Marvel, Star Wars, Harry Potter hay Fast and Furious. Trong một biển lựa chọn vô tận, mọi người có xu hướng quay về với những gì mà mình biết rõ nhất. Đó là lý do tại sao Momofuku sẵn sàng đầu tư cho tương lai bom tấn. Sở hữu một podcast thành công, hai chương trình trên Netflix và 1,3 triệu người theo dõi Instagram, đầu bếp David Chang là một người có tầm nhìn xa trong lĩnh vực ẩm thực. Momofuku đã kết hợp cùng Chang và nhà phát triển bất động sản, tỷ phú Stephen Ross, chủ nhân quỹ đầu tư mạo hiểm trong lĩnh vực nhà hàng, để sẵn sàng cho một cuộc chinh phạt mới.
Chang đã sử dụng tầm ảnh hưởng của mình trên thị trường để tạo ra hiệu ứng tốt đẹp cho nhà hàng, đồng thời tạo nên nét khác biệt cho từng nhà hàng trong khi vẫn giữ vai trò quan trọng tại Momofuku. Đây có thể là điều mà các đầu bếp trẻ sẽ phải hy vọng: Thay vì tích vốn liếng để mở nhà hàng riêng, họ nên làm việc trong một chuỗi nhà hàng để trở nên sáng tạo hơn cho hành trình sau này.
Dù tương lai cũng không mấy rạng rỡ, nhưng có một số lý do khiến các chủ nhà hàng cảm thấy lạc quan. Việc thức ăn được giao nhanh và thưởng thức tại nhà không có nghĩa là chúng ta sẽ ngừng đến nhà hàng. Thời đại phim bom tấn có thể khiến việc tìm kiếm những câu chuyện thú vị trong không gian rạp phim trở nên khó khăn hơn, nhưng điều đó không đồng nghĩa với bất cứ sự thiếu hụt nào trong lĩnh vực giải trí trên TV hay trực tuyến. Kỷ nguyên bom tấn của các nhà hàng có thể chỉ có nghĩa khi chúng ta tìm thấy món ăn yêu thích của mình ở một nơi khác.
(Nôj dung trong ấn phẩm Robb Report Vietnam số tháng Bảy mang chủ đề “Destination & Gourmet”)